เมื่อ “หน้าฝน” กลายเป็น “ฤดูแห่งความกลัว”
ฤดูแห่งความกลัว ทำความเข้าใจ #โรคกลัวฝน (Ombrophobia) เมื่อเห็นฟ้าเริ่มมืดคล้ายฝนจะตก เริ่มเกิดความกังวล หรือฝนตกทีไร ทำใจไม่ได้ทุกที มีอาการแพนิค หวาดกลัวเวลามีฟ้าฝน
สิ่งเหล่านี้ อาจจะเกิดจากเหตุการณ์ฝังใจในอดีตที่ไม่ดีเกี่ยวกับฝนหรือในวันฝนตก การรับมือต้องเน้นการบำบัดทางใจ แก้ไขปมฝังใจเกี่ยวกับฝน
คนใกล้ตัว หรือตัวคุณเอง อาจกำลังประสบกับความกลัวเหล่านี้ โดยไม่รู้ตัวอยู่ก็ได้ ต้องระวังเป็นพิเศษในช่วงหน้าฝนแบบนี้
“อาการกลัวฝน”พบได้ทั่วไปแค่ไหน?
แพทย์ผู้เชี่ยวชาญยังไม่แน่ชัดว่าโรคกลัวฝน (Ombrophobia) พบบ่อยมากน้อยแค่ไหน แต่มีงานวิจัยชิ้นหนึ่งพบว่า ชาวอเมริกันประมาณ 10% มีอาการกลัวสภาพอากาศเลวร้าย
อาการทางอารมณ์ | อาการทางร่างกาย | พฤติกรรม | อาการ อื่นๆ |
รู้สึกกลัว ไม่ปลอดภัย วิตกกังวล รน | เหงื่อออก | พยายามหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับฝน | นอนไม่หลับ |
รู้สึกเหมือนจะควบคุมตัวเองไม่ได้ | ตัวสั่น | พยายามอยู่แต่ในสถานที่ปิด | สูญเสียสมาธิ |
รู้สึกตื่นเต้น หวิวๆ ใจสั่น | ใจสั่น | พกยารักษาโรคกลัวความวิตกกังวลติดตัวไปด้วยเสมอ | เบื่ออาหาร |
รู้สึกเหมือนหายใจไม่ทั่วท้อง | คลื่นไส้ อาเจียน | มีพฤติกรรมหมกมุ่น | น้ำหนักลด |
รู้สึกเหมือนจะถูกทำร้าย | ท้องเสีย | มีพฤติกรรมหลีกเลี่ยง | รู้สึกเหนื่อยล้า |
รู้สึกหวาดกลัว | ปวดศีรษะ | มีพฤติกรรมก้าวร้าว | รู้สึกหมดไฟ |
รู้สึกสิ้นหวัง | เวียนศีรษะ | รู้สึกสิ้นหวัง | |
รู้สึกเหมือนจะตาย | หายใจลำบาก | คิดฆ่าตัวตาย | |
มีอาการแพนิค | ชาตามปลายมือ ปลายเท้า | ||
รู้สึกเหมือนถูก ไฟฟ้าช็อต |
*หากคุณมีอาการเหล่านี้ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต
ลักษณะและอาการของโรคกลัวฝน (Ombrophobia)
“โรคกลัวฝน” ระดับของอาการจะเป็นมาก หรือเป็นน้อย ขึ้นอยู่กับระดับความกลัว และเหตุการณ์ฝังใจของแต่ละบุคคล แต่สิ่งที่เด่นชัดก็คือระดับของความกลัวและรู้สึกไม่ชอบเมื่อมีฝนตกจะมากกว่าบุคคลทั่วไป
- ความกลัวอย่างรุนแรง
ผู้ป่วยรู้สึกกลัวฝนอย่างไม่สมเหตุสมผล และมีความวิตกกังวลสูงเมื่อคิดถึงหรือเผชิญหน้ากับฝน
- อาการทางกาย
เมื่ออยู่ในสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับฝน ผู้ป่วยอาจมีอาการทางกาย เช่น หัวใจเต้นเร็ว เหงื่อออก ตัวสั่น หายใจเร็วหรือหายใจไม่ออก คลื่นไส้ เวียนหัว หรือรู้สึกหมดแรง
- พฤติกรรมการหลีกเลี่ยง
ผู้ป่วยอาจพยายามหลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับฝน เช่น ไม่ออกจากบ้านเมื่อฝนตก หลีกเลี่ยงการเดินทางในช่วงหน้าฝน หรือหลีกเลี่ยงกิจกรรมกลางแจ้ง
- ผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน
ความกลัวฝนอาจส่งผลกระทบต่อการทำงาน การเรียน การเข้าสังคม และกิจกรรมประจำวัน ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกเครียดและทุกข์ทรมาน
- เคยมีประสบการณ์เลวร้ายที่เกี่ยวข้องกับฝน
- การเชื่อมโยงฝนกับความทรงจำเชิงลบหรือเหตุการณ์เลวร้าย
- กลัวฟ้าร้องและฟ้าผ่า โรคกลัวฟ้า (Astraphobia)
- กลัวการเปียกฝนหรือโดนฝน
- ความวิตกกังวลเมื่อต้องอยู่กลางแจ้งตอนฝนฟ้าคะนอง
- กลัวการติดอยู่หรือถูกกักขังขณะฝนตกหนัก
สาเหตุของโรคกลัวฝน (Ombrophobia)
โรคกลัวฝนอาจเกิดจากหลายปัจจัย เช่น
- เคยมีประสบการณ์เลวร้ายที่เกี่ยวข้องกับฝน เช่น เคยติดอยู่ในพายุรุนแรงหรือน้ำท่วม
- การเชื่อมโยงฝนกับความทรงจำเชิงลบหรือเหตุการณ์เลวร้าย อาจไม่จำเป็นต้องเป็นเหตุการณ์รุนแรง แต่อาจเป็นประสบการณ์เชิงลบใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับฝน เช่น ป่วยหลังจากโดนฝนตอนเด็ก
- กลัวฟ้าร้องและฟ้าผ่า โรคกลัวฟ้า (Astraphobia) เป็นอีกโรคที่เกี่ยวเนื่องกับโรคกลัวฝน เพราะพายุฝนมาพร้อมกับฟ้าร้องและฟ้าผ่า
- กลัวการเปียกฝนหรือโดนฝน คือความกลัวต่อสัมผัสทางกายภาพของฝนเอง
- ความวิตกกังวลเมื่อต้องอยู่กลางแจ้งตอนฝนฟ้าคะนอง อาจเกิดจากการเรียนรู้ เช่น เคยมีประสบการณ์เชิงลบกลางแจ้งตอนฝนตก ทำให้เกิดการเชื่อมโยงพายุฝนกับความวิตกกังวล
- กลัวการติดอยู่หรือถูกกักขังขณะฝนตกหนัก อาจมีความกังวลแฝงเกี่ยวกับพื้นที่ปิดหรือการถูกขัง เนื่องจากกลัวการติดอยู่กลางแจ้งที่ไม่มีที่หลบภัยขณะฝนตกหนัก
หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต ยังไม่แน่ใจว่าอะไรเป็นสาเหตุของโรคกลัวฝน และโรคกลัวเฉพาะอย่างอื่นๆ แต่ผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตเชื่อว่า เกิดจากปัจจัยหลายอย่างร่วมกัน ดังนี้
- ประสบการณ์เลวร้ายที่เกี่ยวข้องกับฝนหากบุคคลมีประสบการณ์เลวร้ายกับฝน เช่น เคยเจอพายุรุนแรงหรือน้ำท่วม อาจทำให้กลัวฝนได้
- กรรมพันธุ์ บางคนมีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรควิตกกังวลหรือโรคกลัวเฉพาะอย่าง
การรักษาโรคกลัวฝน นั้นขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ และปัจจัยอื่นๆ เพิ่มเติม โดยแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต จะเป็นผู้ประเมินและวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล
ภาวะแทรกซ้อนของโรคกลัวฝน (Ombrophobia)
โรคกลัวฝน (Ombrophobia) อาจส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันและสุขภาพจิตใจของคุณได้ โดยภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ มีดังนี้
- โรคกลัวอื่นๆ (Additional Phobias) ความกลัวฝนอาจนำไปสู่การเป็นโรคกลัวชนิดอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น กลัวฟ้าร้อง กลัวพายุ กลัวน้ำ เป็นต้น
- โรควิตกกังวล (Anxiety Disorders) ความกลัวฝนอาจรุนแรงจนกลายเป็นโรควิตกกังวล เช่น โรคตื่นตระหนก (Panic disorder) โรควิตกกังวลทั่วไป (Generalized anxiety disorder) เป็นต้น
- ภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น
ไม่สามารถออกไปข้างนอกบ้านได้เมื่อมีฝนตก
ไม่สามารถเดินทางไปท่องเที่ยวในสถานที่ที่มีฝนตก
มีปัญหากับการทำงาน
มีปัญหากับการเรียน
มีปัญหากับความสัมพันธ์
มีปัญหากับการใช้ชีวิตประจำวัน
ดังนั้น หากคุณมีอาการของโรคกลัวฝน ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตเพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง
หากคุณ หรือ คนใกล้ตัว มีอาการโรคกลัวฝน ถือว่าทำให้ใช้ชีวิตได้ค่อนข้างลำบาก โดยผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้ หากอาการไม่ได้รุนแรงมาก จะต้องรับมือด้วยการพาตัวเองให้ออกห่างจากสายฝน
สำหรับผู้ป่วยโรคกลัวฝนที่อาจมีอาการในระดับที่รุนแรง ควรได้รับการบำบัดที่คล้ายกับโรคแพนิคอื่น ๆ เช่น โรคกลัวน้ำ และโรคย้ำคิดย้ำทำ โดยอาจเป็นการฝึกหายใจ ควบคุมบำบัดความกลัวทางจิตใจ ร่วมกับปรึกษากับแพทย์ผู้มีประสบการณ์ ซึ่งอาจต้องใช้ยาในการร่วมรักษาด้วย
ดังนั้นเมื่อเข้าสู่ช่วงหน้าฝนที่ฝนตกหนัก หากใครมีอาการมือสั่น ใจสั่น เกิดอาการวิตกกังวล ลองเช็กตัวเองดูนะว่า กำลังเป็นโรคกลัวฝนอยู่หรือไม่ จะได้รีบหาทางรับมือ หรือปรึกษาแพทย์ให้เร็วที่สุดนั่นเอง
Source :
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22534-ombrophobia-fear-of-rain
- Merck Manual [Consumer Version]. Specific Phobic Disorders (https://www.merckmanuals.com/home/mental-health-disorders/anxiety-and-stress-related-disorders/specific-phobic-disorders). Accessed 3/15/2022.
- National Institute of Mental Health. Specific Phobia (https://www.nimh.nih.gov/health/statistics/specific-phobia). Accessed 3/15/2022.
- Satterfield JM, Feldman MD. Anxiety. In: Behavioral Medicine: A Guide for Clinical Practice. 5th ed. New York: McGraw-Hill; 2021. Accessed 3/15/2022.
- Substance Abuse and Mental Health Services Administration. DSM-IV to DSM-5 Specific Phobia Comparison
(https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK519704/table/ch3.t11/).
Accessed 3/15/2022
ฤดูแห่งความกลัว
ฤดูแห่งความกลัว